نوار عصب و عضله دست

در این مقاله در خصوص نوار عصب و عضله دست توضیحاتی ارائه می شود. نوار عصب یکی از آزمایش های کمک کننده در تشخیص دردهای دست و پا و آسیب های عصب است. لازم به ذکر است آزمایش عصب درگیری عصب ناشی از فشار دیسک روی آن را نشان می دهد.

نوار عصب و عضله دست کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر احمد محمود آبادی

عصب‌ها انتقال دهنده پیام‌های عصبی بین مغز و دیگر ارگان‌های بدن هستند. این پیام‌ها را می‌توان در قالب حس شنوایی، بینایی، لمس، فشار و غیره درک کرد. انتقال پیام در عصب به صورت امواج الکتریکی رخ می دهد که امروزه این امواج با دستگاه قابل اندازه گیری است. در صورتی که عصب به خوبی عمل نکند با روش الکترودیاگنوستیک می‌توان اختلالات بوجود آمده را به راحتی تشخیص داد.

در این تست نوار عضله و عصب عصب را در یک نقطه در بدن تحریک کرده و سپس پاسخ آن را بر روی پوست دریافت می‌کنند. پزشک برای تحریک عصب سوزن‌های در نقاط مختلق به بدن وارد می‌کند. این سوزن‌ها مخصوص و استریل بوده و بهتر است یکبار مصرف باشند.

تست نوار عضله ناحیه درگیری عصب را مشخص می‌کند و بدین ترتیب به پزشک برای درمان بهتر کمک می کند.

بیمارانی که درد شدیدی در پاهای خود احساس می کنند جواب آزمایش ها و تست هایی از قبیل سونوگرافی و ام آر آی در آنها نرمال است؛ ولیکن زمانیکه تست نوار عصب و عضله از این افراد گرفته می شود بیماری و درگیری دیسک یا آرتروز و فشار ثانویه آن روی عصب نشان داده می شود. به علاوه آزمایش نوار عصب و عضله میتواند شدت آسیب عصب و نیز مزمن یا قدیمی بودن آن را نشان دهد.

شناسایی فشار حاد دیسک روی عصب یکی دیگر از کاربردهای تست نوار عصب و عضله میباشد و پزشک مجرب میتواند به کمک آن درمان طبی یا درمان جراحی دیسک را تعیین نماید. تعیین گیر افتادگی عصب در قسمت های گوناگون از دیگر کاربردهای تست نوار عصب و عضله است. به طور کلی برای درگیری های اندام فوقانی از نوار عصب دست و برای اندام تحتانی از نوار عصب پا استفاده میشود.

یکی از این موارد مهم که در آزمایش نوار عصب دست نشان داده می شود، سندرم تونل کارپ میباشد که تنها راه تشخیص عارضه تونل کارپ یا در اصطلاح C.T.S  است. در این عارضه که باعث حس تورم، خواب رفتگی و درد در انگشت نوک دست می شود، به غیر از عصب مدین امکان دارد عصب اولنار نیز در مچ دست یا آرنج گیر بیفتد که نوار عصب و عضله مکان گیرافتادن را مورد بررسی قرار می دهد.

حس مور مور یا گزگز در پا، داغی کف پا و یا یخ بودن و سردی کف پا از جمله علائمی می باشد که اغلب منشاء آن درگیری عصب در بخش های پایینی ستون فقرات است که از طریق تست نوار عصب و عضله شناسایی می شود. احساس تورم در دست یا کف پا از جمله علائم شایع درگیری عصب بوده که ممکن است تست عصب بتواند به پزشکان در تشخیص آنها کمک کند.

تست نوار عصب و عضله در تشخیص بیماری های خود عصب نیز کمک شایانی می کند. ممکن است افراد مبتلا به دیابت از احساس مور مور، گزگز و ناتوانی یا ضعف پاهای خود در عذاب باشند که از طریق تست نوار عصب و عضله میتوان بیماری آنها را تشخیص داد.

نوار عصب و عضله دست:

نوار عصب دست معمولاً جهت پی بردن به علت مور مور و گزگز و خواب رفتگی دست ها و یا پیدا کردن منشاء درد در دستها به کار می رود. دلیل تحلیل رفتن عضلات دست، مکان گیر افتادن عصب و فشار دیسک گردن روی عصب از طریق تست نوار عصب دست شناسایی می شود.

یکی از شایع ترین اختلالاتی که با استفاده از نوار عصب دست نشان داده می شود سندرم تونل کارپ یا CTS است. باید گفت تنها راه تشخیص این عارضه نوار عصب و عضله دست است و با ام آر آی و سونوگرافی نمی توان آن را تشخیص داد و به دلیل آن نیز دست یافت.

نوار عصب دست با هیچ عوارضی همراه نیست و انجام آن حتی در زنان باردار و نوزادان هم بلامانع است.

شناسایی سندرم تونل کارپ توسط نوار عصب و عضله دست

دست ها روزانه صدها بلکه هزاران بار در شرایط مختلفی استفاده می شوند. برخی کارها سبک و برخی دیگر دارای سنگینی و پیچیدگی خاصی هستند. گاهی اوقات بر اثر فشار به ناحیه مچ دست، ممکن است موجب فشار بیش از حد و گیرافتاگی اعصاب مدین در تونل کارپ گردند. در این شرایط در ناحیه مچ می توان هم درد را به راحتی حس کرد، هم تورم و هم کاهش عملکرد.

در چنین شرایطی بهترین راهکار برای تشخیص بیماری استفاده از نوار عصب و عضله است. متخصص با قرار دادن نوار و مشاهده علائم بر صفحه نمایش و دریافت علائم مختلف، نسبت به تشخیص صحیح بیماری CTS اقدام می کند.

قبل از ورود چنین شیوه ای به دنیای پزشکی، بیمار با دیدن علائمی مانند تورم در ناحیه مچ، درد فراوان و متعاقب آن کمتر استفاده کردن از مچ، به پزشک مراجعه می کرد. پزشک نیز ابتدا با سوال و جواب و نهایتاً معاینه و لمس ناحیه، به تشخیص بیماری می رسید.  با ورود این شیوه و استفاده از نوار عصب و عضله دست در تشخیص سندرم تونل کارپ و سایر بیماری ها، هم سرعت و دقت تشخیص بیشتر شده و هم سرعت بهبودی و درمان.

دو نوع تست برای نوار عصب و عضله انجام می‌شود، الکترومیوگرافی و هدایت عصبی.

در الکترومیوگرافی یک الکترود سوزنی توسط پزشک به عضله وارد می شود و تمام فعالیت‌های الکتریکی عضله به شکل امواج توسط مانیتور نمایش داده می شود. با منقبض و شل کردن عضله پاسخ‌های متفاوتی مشاهده می‌شود و امواج خاصی ثبت می شوند. الکترومیوگرافی در افرادی که فشار بر روی عصب در بازو، مچ یا آرنج دارند انجام می‌شود.

در صورتی که از دارهای رقیق کننده خون استفاده می ‌کنید و یا بیماری ریوی یا هر گونه بیماری عفونی خاص دارید به پزشک خود اطلاع دهید. بهتر است روز انجام تست پوستتان تمیز باشد و جواهرات نیز استفاده نکنید.

در تست هدایت عصبی (NCS) فعالیت الکتریکی عضله چک می‌شود. این کار از طریق سوزن‌های که وارد عضله می‌کنند انجام می‌شود.

در تست نوار عصب و عضله معمولا از چسب‌های استفاده می‌کنند که زیر آن‌ها تکه فلزی قرار دارد که توسط سیم به دستگاه وصل شده و اطلاعات عصب و عضله را به شکل امواج جمع‌آوری می کند.

یک الکترود بروی پوست جریانی را به عصب وارد می‌کند کمی دورتر از الکترود الو الکترود دیگری جریان الکتریکی را دریافت می‌کند. بدین ترتیب می‌توان سرعت جریان عصبی را اندازه گرفت. سرعت هدایت عصبی حدود 200 کیلومتر در ساعت است. کاهش این سرعت نشان دهنده اختلالاتی در عصب دست می‌باشد.

 

نوار عصب و عضله دستکاربرد نوار عصب و عضله

نوار عصب و عضله برای تشخیص سریع‌ و راحت‌تری برخی بیماری‌ها از جمله موارد زیر کار برد دارد.

سندروم خروجی قفسه سینه

سندروم تونل کارپ

گیر کردن عصب اولنار

مشکلات مربوط به دیسک

احساس بی‌حسی و گز گز در اندام‌ها

عصب های قابل بررسی از طریق نوار عصب و عضله

برخی از عصب های بدن به قدری نازک و ظریف هستند که با نوار عصب امکان بررسی آن وجود ندارد. و نتیجه ای هم که حاصل شود قطعی نخواهد بود. به طور مثال عصب های ناحیه سر که 12 جفتی و کرانیال نام دارد، قابل ارزیابی با تست نوار نیستند. اما عصب های دست چنین مشکلی را ندارد و جزو عصب هایی است که قابل بررسی از طریق نوار عصب و عضله است.

نوار عصب دست چگونه انجام می شود؟

برای انجام تست نوار عصب و عضله دو مرحله باید انجام شود که آن دو مرحله عبارتند از : بررسی هدایت عصبی و بررسی

بررسی هدایت عصب در دو عصب مدیان و اولنار انجام می شود. به این صورت که ابتدا عصب مدیان را تحریک و واکنش حرکتی  آن را روی عضلات ناحیه تنار اندازه گیری  می ‌کنند. در مرحله بعد عصب اولنار را تحریک می کنند و سرعت هدایت قسمت حرکتی عصب را روی عضلات ناحیه هیپوتنار یا عضله بین استخوانی اول اندازه گیری می کنند.

برای بررسی حس عصب مدیان دست باید واکنش حسی آن را روی انگشت سبابه یا شست اندازه گیری کنند. و برای بررسی حس عصب اولنار نیز واکنش حسی آن را روی انگشت پنجم یا انگشت کوچک اندازه گیری می کنند. البته در روش دیگری نیز عصب رادیال را تحریک می کنند و قسمت حرکتی آن را  بر روی عضله اکستانسور انگشت میانی یا عضله براکیورادیالیس ثبت می ‌کنند.

مدت زمان تست نوار عضله دست

به طور کلی نمی توان زمان دقیق و یکسانی برای تست نوار عصب در نظر گرفت اما ممکن است به صورت تقریبی بین سی تا شصت دقیقه متغیر باشد. البته تست زمان بری نیست و بعد از انجام تست نیز می توانید به راحتی به کارهای روزانه خود بپردازید. به همین جهت می توان گفت تست نوار عصب و عضله دست یک تست سریع و بدون دردسر است.

نتیجه تست نوار عصب

نتیجه تست نوار عصب به سرعت آماده می شود یعنی به این صورت نیست که لازم باشد برای دریافت نتیجه روز دیگری مراجعه کنید. این تست به پزشک معالج شما نیز فرستاده می شود و برای ادامه روند درمان باید به ایشان مراجعه کنید. کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر احمد محمودآبادی از جمله مجموعه های تخصصی در زمینه نوار عصب دست و مسائل پیرامون آن می باشد که پیشنهاد می شود برای درمان سریع تر مشکلات این چنینی به این کلینیک مراجعه کنید.

به چه دلیل از نوار عصب و عضله استفاده می شود؟

افرادی که مبتلا به بیماری دیابت می باشند، ممکن است التهابات عصبی در آن ها ایجاد شود که علائمی شبیه به دیسک ایجاد می کند. در چنین شرایطی جراحی دیسک نه تنها تاثیری ندارد بلکه بیماری را بدتر می کند. اما بررسی نوار عصب و عضله به افتراق این حالات کمک می کند.

به این صورت که تست نوار عصب و عضله علاوه بر ناحیه درگیری عصب، میزان شدت درگیری را نیز نشان می دهد و به پزشک کمک می کند که به درستی تصمیم خاصی درخصوص درمان جراحی یا غیرجراحی بیمار بگیرد.

یکی از دلایل شایع جهت رجوع بیماران به کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر محمود احمد آبادی جهت تست نوار عصب و عضله، ابتلا به ضایعات مربوط به دیسک گردن و کمر است. بدون شک نوار عصب و عضله در تشخیص و درمان مشکلات دیسک گردن و کمر کمک شایانی می کنند.

عمدتا تست نوار عصب و عضله به صورت همزمان انجام می شود. اما به طور استثنا نیز اگر پزشکی بخواهد به طور جداگانه این تست را بگیرد، در مواردی است که پزشک تنها بخواهد وجود یا عدم وجود سندرم تونل کارپ را بررسی نماید.

و یا در برخی بیماریها مانند درگیری ریشه گردنی را در نظر نگیرد و یا ممنوعیتی برای استفاده از سوزن وجود داشته باشد.

برای گرفتن موج حسی در تست نوار عصب و عضله عصب را در نقطه ای تحریک می کنند و پاسخ آن را نقطه زنی می نمایند.

عوارض نوار عصب و عضله چیست؟

هر گونه تست و روش های درمانی ممکن است عارضه هایی با خود به همراه داشته باشند. تست نوار عصب و عضله دست نیز از این قاعده مستثنی نیست اما عوارض مهم و جدی ندارد و به ندرت اتفاق می افتد. حال اگر پزشک انجام دهنده تست نوار عصب و عضله از تخصص و دانش کافی بهره مند باشد، این عوارض ایجاد نخواهد شد.

کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر احمد محمودآبادی این اطمینان را به شما می دهد که این تست به بهترین شکل انجام شود. البته ناگفته نماند یکی از عوارضی که اجتناب ناپذیر است، درد و سوزش و گاهی کبودی در محل تست می باشد. که البته نیاز به اقدام خاصی ندارد و با استفاده از کمپرس یخ و داروی استامینوفن رفع می شود. بنابراین می توان گفت تست نوار عصب و عضله دست یک آزمون بسیار کم خطر است.

 

کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر احمد محمود آبادی

اوزون تراپی،تکارتراپی،ارتوکین تراپی

مقالاتنوار عصب و عضله

ارتوکین تراپیاوزون تراپیاوزون درمانیپیدا کردن منشاء درد در دستهاتست نوار عصب و عضلهتشخیص سندرم تونل کارپعوارض نوار عصب دستنوار عصب دستهدف از انجام تست نوار عصب و عضله چیست؟

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *