تاندون ها

تاندون ها : تاندون Tendon بافتی انعطاف پذیر و محکم به شکل نوار یا طناب و به رنگ سفید متمایل به زرد می باشد. باید گفت این بافت می تواند در اثر کشش بسیار شدید به خوبی مقاومت کند. به این بافت زردپی نیز گفته می شود. تاندون مثل فاسیا (فاشیا) Fascia و رباط (لیگامان) Ligament از پروتئین مخصوصی به اسم کلاژن تولید می شود. با این وجود عملکرد این سه بافت متفاوت می باشد.

تاندون ها رابط بین استخوان و عضله هستند بدین معنا که این دو بافت را به هم متصل می نمایند. رباط، دو استخوان را که در دو طرف یک مفصل قرار دارند را به یکدیگر متصل نموده و فاشیا در بین دو عضله قرار گرفته است.

آناتومی

تاندون بافتی است که عضله را به استخوان متصل می نماید. بخش عمده این بافت از پروتئین مخصوصی به اسم کلاژن Collagen تشکیل شده است. این پروتئین رشته های ظریفی را موسوم به فیبریل Fibril تولید می کند.

فیبریل ها در کنار یکدیگر قرار می گیرند و فیبر Fiber را تشکیل می دهند. از کنار هم قرار گرفتن چندین فیبر یک ساب فاسیکل Subfascicle تولید می شود.
چند ساب فاسیکل یک فاسیکل Fascicle را می سازند و چند فاسیکل یک دسته Bundle و از ترکیب چند دستهBundle یک تاندون تشکیل می شود.

در نتیجه تاندون ها مثل کابلهای تلفن هستند که در آن ها واحدهای اصلی رشته های ظریفی می باشند که به ترتیب با تشکیل دسته ها و چند مرتبه تکرار این عمل تاندون اصلی را تولید می کنند.

کلاژن و مواد تشکیل دهنده تاندون به وسیله سلولهای آن تشکیل می شوند. به سلولهای تاندون تنوسیت Tenocyte گفته می شود. تاندون دارای عروق خونی بوده و در اطراف آن اعصابی وجود دارد.

در اطراف تاندون ها یک لوله بافتی نازک موجود است که غلاف تاندون Tendon sheath نامیده می شود. تاندون به سادگی درون این غلاف به سمت عقب و جلو حرکت می کند.

در حقیقت غلاف بین تاندون و بافتهای اطراف آن قرار می گیرد و موجب تسهیل حرکت تاندون در جوار بافتهای اطراف می گردد. سطح درونی این غلاف از سلول های مخصوصی به اسم سلول های سینوویال پوشیده شده است که مایعی موسوم به مایع سینوویال Synovial fluid را ترشح می کنند.
این مایع شبیه به مایع مفصلی است که سبب کاهش اصطکاک در اطراف تاندون و لزج شدن دور آن می شود.

انتقال نیروی عضله به استخوان و حرکت دادن آن برعهده تاندون هاست. تاندون غیر از این وظیفه مثل یک فنر هم عمل کرده و در زمان حرکت مفصل در برخی لحظات نیرو را همانند فنر در خود ذخیره نموده و در لحظه دیگر آن نیرو را آزاد می کند. این پدیده اغلب در تاندون آشیل مشاهده می شود.

مشکلات و اختلالات تاندون: مشکلات تاندون ها از جمله بیماری های شایع سیستم حرکتی انسان به شمار می آید. این اختلالات به ویژه در افرادی که ورزشکار هستند بیشتر بروز می کند. تقریباً یک سوم کل آسیبهای دوندگان و یا تنیس بازان به علت مشکلات تاندونها می باشد.

 

 

کلینیک طب فیزیکی و توانبخشی دکتر احمد محمود آبادی